Nghĩa vụ quân sự

Chào bạn,
Câu hỏi của bạn luật sư giải thích rõ theo Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 và các văn bản hướng dẫn hiện hành để bạn biết mình có đủ điều kiện được tạm hoãn hay không, và cách làm đơn cụ thể nhé.

1. Căn cứ pháp lý

• Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 (Điều 41).
• Nghị định số 13/2016/NĐ-CP (và sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 37/2022/NĐ-CP) quy định chi tiết tiêu chuẩn hoãn, miễn nghĩa vụ quân sự.

2. Các trường hợp được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự

Theo khoản 1 Điều 41 Luật NVQS 2015, công dân được tạm hoãn gọi nhập ngũ trong các trường hợp sau:

1. Chưa đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ;
2. Là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động;
3. Có anh, chị, em ruột đang phục vụ tại ngũ;
4. Thuộc diện đang học đại học, cao đẳng chính quy;
5. Một số trường hợp đặc biệt khác theo quy định của Chính phủ.

3. Áp dụng vào trường hợp của bạn

Bạn nói:

• Bố mất sớm,
• Mẹ đã quá tuổi lao động,
• Bạn là lao động duy nhất nuôi mẹ,
• Đã có vợ và 2 con nhỏ.

Vậy bạn có thể thuộc trường hợp “lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động” (khoản 1 điểm b Điều 41 Luật NVQS).

Điều này chỉ được chấp nhận nếu:

• Mẹ bạn không còn khả năng lao động (có xác nhận của UBND xã hoặc giấy khám sức khỏe), và
• Bạn là người duy nhất có nghĩa vụ và đang trực tiếp chăm lo, nuôi dưỡng mẹ.
• Trường hợp bạn có vợ và con nhỏ cũng là yếu tố thực tế, cơ quan quân sự cấp xã thường xem xét ưu tiên, nhưng không phải là lý do chính thức để tạm hoãn, mà chỉ là tình tiết bổ sung khi xét duyệt.

4. Hồ sơ xin tạm hoãn nghĩa vụ quân sự

Bạn chuẩn bị 01 bộ hồ sơ gồm:

1. Đơn xin tạm hoãn nghĩa vụ quân sự (tự viết hoặc theo mẫu, tôi có thể giúp bạn soạn).
2. Giấy chứng tử của bố (bản sao chứng thực).
3. Giấy xác nhận tình trạng sức khỏe và không còn khả năng lao động của mẹ (do UBND xã xác nhận hoặc giấy giám định y khoa).
4. Giấy xác nhận nhân khẩu, hộ khẩu (xác nhận bạn là người duy nhất sống cùng và nuôi mẹ).
5. Giấy khai sinh của 2 con, giấy đăng ký kết hôn (nếu có).

5. Nơi nộp hồ sơ

Bạn nộp hồ sơ cho:

• Ban Chỉ huy quân sự cấp xã/phường nơi bạn cư trú thường trú,
  hoặc
• Hội đồng nghĩa vụ quân sự cấp huyện (qua xã/phường).

Thời gian nộp: Ngay khi nhận được lệnh khám sơ tuyển (thường trước ngày khám ít nhất vài ngày).

6. Kết quả

Sau khi xem xét, Hội đồng NVQS xã và huyện sẽ ra kết luận tạm hoãn hoặc không tạm hoãn.
Nếu đủ điều kiện, bạn sẽ được tạm hoãn trong 1 năm; sau đó nếu hoàn cảnh vẫn như cũ, bạn có thể xin hoãn tiếp vào năm sau.

Luật sư Nguyễn Thanh Hải.

    Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về cho chúng tôi. Theo như thông tin bạn cung cấp, chúng tôi xin được tư vấn sơ bộ như sau:

    Căn cứ tại điểm b, khoản 1, điều 41 Luật nghĩa vụ quân sự 2015:

    "1. Tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với những công dân sau đây:

    ...

    b) Là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động; trong gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận;".

    Như vậy, pháp luật chỉ cho phép tạm hoãn khi người công dân thực sự là lao động duy nhất trong gia đình phải nuôi dưỡng người không còn khả năng lao động và có xác nhận của UBND cấp xã.

Luật sư Lê Thị Thu Hương.