THỜI HIỆU KHỞI KIỆN CHIA DI SẢN THỪA KẾ

Chia tài sản thừa kế phát sinh khi người có tài sản qua đời. Theo đó, pháp luật quy định các hình thức chia tài sản thừa kế gồm chia thừa theo pháp luật và chia thừa kế theo di chúc. Tuy nhiên, qquá trình các hàng thừa kế phân chia di sản thường xuyên xảy ra tranh chấp và khởi kiện để giải quyết tại cơ quan Toà án. Và một trong những vấn đề cần lưu ý khi khởi kiện chia tài sản thừa kế chính là thời hiệu. Dưới đây là bài viết của Luật sư tư vấn đất đai về nội dung thời hiệu khởi kiện chia tài sản thừa kế.

1. Thời hiệu yêu cầu chia tài sản thừa kế

Căn cứ Điều 623 Bộ luật dân sự 2015 thì thời hiệu để yêu cầu chia tài sản thừa kế là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Theo đó, thời điểm mở thừa kế tại Khoản 1 Điều 611 BLDS 2015 quy định là thời điểm người có tài sản chết. Trường hợp Tòa án tuyên bố một người là đã chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày được Toà án xác định ngày chết của người bị tuyên bố là đã chết.

Ngoài ra, thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế. Thời hiệu yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

Xem thêm: Tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai thừa kế

2. Hệ quả khi hết thời hiệu khởi kiện chia tài sản thừa kế

Khi giải quyết vụ án về thừa kế, luật sư tư vấn thừa kế luôn cân nhắc đến thời hiệu để khởi kiện chia di sản thừa kế bởi vì theo Khoản 1 Điều 623 Bộ luật dân sự 2015 quy định: Nếu hết thời hạn để yêu cầu chia tài sản thừa kế nói trên thì:

+ Di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó.

+ Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết như sau:

·        Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định: Người chiếm hữu, người được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật nhưng ngay tình, liên tục, công khai trong thời hạn 10 năm đối với động sản, 30 năm đối với bất động sản thì trở thành chủ sở hữu tài sản đó, kể từ thời điểm bắt đầu chiếm hữu, trừ trường hợp BLDS 2015, luật khác có liên quan quy định khác. Người đang chiếm hữu không là người thừa kế.

·        Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu theo quy định trên.

Thực tiễn quá trình áp dụng quy định pháp luật để giải quyết tranh chấp chia tài sản thừa kế đã hết thời hiệu còn gặp phải một số vấn đề vướng mắc, chẳng hạn như: (i) phải xác định rõ người đang quản lý; (ii) chứng minh quyền sở hữu của người đang chiếm hữu; (iii) chứng minh yếu tố ngay tình, liên tục, công khai…..

Do vậy, các luật sư tư vấn thừa kế, tư vấn đất đai luôn xem xét và tư vấn kỹ cho người có yêu cầu chia tài sản thừa kế nên thực hiện trong thời gian còn thời hiệu thừa kế.

Xem thêm: Thủ tục khởi kiện tranh chấp đất đai thừa kế

3. Một số trường hợp không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế

Căn cứ Mục 2.4, Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng pháp luật trong một số việc giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình có quy định về các trường hợp không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế như sau:

+ Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết và cần phân biệt như sau:

·        Trường hợp có di chúc mà các đồng thừa kế không có tranh chấp và thoả thuận việc chia tài sản sẽ được thực hiện theo di chúc khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo di chúc.

·        Trường hợp không có di chúc mà các đồng thừa kế thảo thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo thoả thuận của họ.

·        Trường hợp không có di chúc và các đồng thừa kế không có thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung.

+ Trường hợp người chết để lại di sản cho các thừa kế nhưng các thừa kế không trực tiếp quản lý, sử dụng mà di sản đó đang do người khác chiếm hữu bất hợp pháp hoặc thuê, mượn, quản lý theo uỷ quyền... thì các thừa kế có quyền khởi kiện người khác đó để đòi lại di sản."

Như vậy, với những trường hợp tranh chấp quyền thừa kế đã hết thời hiệu mà thuộc trường hợp không áp dụng thời hiệu khởi kiện quyền thừa kế như trên thì người có quyền thừa kế vẫn có quyền khởi kiện tranh chấp chia tài sản thừa kế để bảo vệ quyền và lợi ích cho mình và việc giải quyết chia tài sản thừa kế vẫn theo thủ tục thông thường.

Trên đây là bài viết của Luật sư tư vấn đất đai về thời hiệu khởi kiện chia tài sản thừa kế. Nếu quý khách có bất kỳ thắc mắc nào cần được giải đáp về vấn đề tài sản thừa kế, tranh chấp đất đai, xin vui lòng liên hệ trực tiếp với Công ty Luật TNHH VIVA chúng tôi để được nhận sự hỗ trợ  kịp thời - tận tâm – trách nhiệm.

Cách thức liên hệ:

Liên hệ qua Hotline: 096 215 8807 - Ls Trần Trọng Hiếu là người trực tiếp tư vấn

Liên hệ trực tiếp tại địa chỉ:

Số 15 đường số 21, phường An Khánh, TP. Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh;

Số 60A đường 22, phường Phước Long B, TP. Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh;

Liên hệ qua Zalo - Facebook:

Zalo: 096 215 8807 - Facebook: Viva Law Firm;

Rất mong nhận được sự hợp tác cùng Quý Khách Hàng!