CÓ CẦN "TRANH THỦ" SOẠN DI CHÚC TRƯỚC HAY KHÔNG?

Người lớn tuổi, đặc biệt là những người sau khi biết mình đang mang bệnh trong người thường suy nghĩ đến việc lập di chúc. Điều này sẽ giúp hạn chế tình trạng tranh giành ai là người được hưởng lợi sau khi người giữ tài sản qua đời. Tuy nhiên, chúng ta có thật sự cần “tranh thủ" soạn trước di chúc?

1. Có nên soạn di chúc trước hay không?

Câu trả lời chính là “có". Làm di chúc hợp pháp sẽ giúp bạn “chỉ định" rõ ràng người được thụ hưởng tài sản của bạn sau khi bạn qua đời. Nếu không có di chúc để lại, con cháu và người thân trong gia đình thường rất dễ xảy ra mâu thuẫn, tranh chấp. Tuy nhiên, nếu bạn đã lập di chúc ghi rõ bạn mong muốn bàn giao, trao tặng phần tài sản này cho ai thì sẽ hạn chế được tình trạng đấu tố nhau để giành tài sản.

Khi một người qua đời, pháp luật sẽ căn cứ vào di chúc và tài sản mà người đó để lại để quyết định người thừa kế cũng như phần tài sản họ được thụ nhận. Di chúc phân chia tài sản rõ ràng sẽ giúp pháp luật nhanh chóng giải quyết các tình huống sau khi bạn qua đời. 

2. Một số lưu ý khi soạn di chúc

Di chúc không phải là một tờ giấy viết thông thường hay một lời nói miệng rằng sẽ để tài sản lại cho ai. Di chúc hợp pháp phải có người làm chứng, có sự đồng ý từ pháp luật,... Để di chúc hợp pháp, cần lưu ý một số vấn đề sau:

2.1. Di chúc thế nào được coi là hợp pháp?

Một bản di chúc được coi là hợp pháp theo quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 phải đáp ứng các yêu cầu sau:

- Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép trong khi lập

- Nội dung không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội;

- Hình thức không trái quy định của luật.

Ngoài ra, các loại di chúc sau đây bắt buộc phải được lập thành văn bản và có công chứng, chứng thực mới được coi là hợp pháp:

- Của người bị hạn chế về thể chất

- Của người không biết chữ

- Được lập bằng tiếng nước ngoài

- Di chúc miệng phải được công chứng, chứng thực trong thời hạn 05 ngày ngay sau khi người để lại di chúc thể hiện ý chí cuối cùng của mình

2.2. Các đối tượng không có tên nhưng vẫn được thừa kế

Tuy di chúc là ý nguyện của người lập di chúc để lại tài sản và họ có quyền chỉ định người thừa kế, nhưng bên cạnh những đối tượng được thụ hưởng tài sản theo đúng di chúc để lại, vẫn có các nhóm đối tượng được pháp luật công nhận là người thừa kế. Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 quy định có 06 nhóm đối tượng dù không có tên trong di chúc vẫn được pháp luật bảo vệ quyền được hưởng di sản thừa kế:

- Con chưa thành niên của người để lại di sản;

- Cha của người để lại di sản;

- Mẹ của người để lại di sản;

- Vợ của người để lại di sản;

- Chồng của người để lại di sản;

- Con thành niên mà không có khả năng lao động của người để lại di sản

2.3. Các trường hợp không được thụ hưởng tài sản thừa kế

Dù có tên trong di chúc nhưng điều này không có nghĩa là 100% người có tên chắc chắn sẽ nhận được phần tài sản thừa kế theo đúng như di chúc để lại. Một số trường hợp sẽ bị pháp luật từ chối công nhận quyền thừa kế theo di chúc:

- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ hoặc xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm hoặc ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản;

- Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;

- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;

- Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo, sửa chữa, huỷ, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn hiểu thêm về việc lập di chúc cũng như trả lời cho câu hỏi có cần soạn di chúc trước hay không. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được giải đáp bạn nhé.

Kim Dung

Bài viết của tác giả dành riêng cho iLAW

THÔNG TIN LIÊN QUAN:

Danh bạ Luật sư Thừa kế - Di chúc

Thủ tục thừa kế không có di chúc

Con riêng có được hưởng thừa kế không?

Câu hỏi thừa kế - di chúc