Điểm mới về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng theo quy định của Luật dân sự

Bộ luật dân sự 2015 có rất nhiều quy định mới về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng trong đó có điểm mới về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.

Đầu tiên là căn cứ làm phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại do người gây ra. Khoản 1 Điều 584 Bộ luật dân sự 2015 quy định: “Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác”. Theo quy định này, chỉ cần tồn tại yếu tố có thiệt hại xảy ra trên thực tế, có hành vi trái pháp luật và có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật và thiệt hại thực tế xảy ra thì làm phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại, không cần xem xét đến việc người gây thiệt hại có lỗi hay không có lỗi. Như vậy, so với Điều 604 Bộ luật dân sự 2005, Điều 584 Bộ luật dân sự 2015 đã bỏ yếu tố lỗi.

Thứ hai, căn cứ làm phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại do tài sản gây ra. Mặc dù Bộ luật dân sự 2005 đã có quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại do tài sản gây ra tuy nhiên còn có nhiều nhược điểm khi sử dụng phương pháp liệt kê đối với các loại tài sản gây thiệt hại và phạm vi điều chỉnh hẹp, chưa bao quát. Để khắc phục Bộ luật dân sự 2015 đã bổ sung quy định mới tại Khoản 3 Điều 584 như sau: “Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh theo quy định tại khoản 2 Điều này”. Ở đây, trách nhiệm bồi thường thiệt hại được ghi nhận cho tài sản nói chung nên có thể được áp dụng đối với mọi loại tài sản gây thiệt hại.

Ngoài ra, quy định về trường hợp không chịu trách nhiệm bồi thường cũng có một số điểm mới.

Như vậy, điểm mới về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng theo quy định của Bộ luật dân sự 2015 đã khắc phục những thiếu sót mà Bộ luật dân sự 2005 mắc phải.