Hợp đồng vận tải hàng hóa đường biển

Trong quan hệ buôn bán, vận tải là yếu tố không thể thiếu, và trong đó vận tải hàng hóa bằng đường biển chiếm tỉ trọng vô cùng cao, đặc biệt đối với quạn hệ mua bán quốc tế. Tuy nhiên, vận tải hàng hóa bằng đường biển rất phức tạp, nó chịu sự tác động và điều chỉnh của nhiều yếu tố khác nhau, không những thế, môi trường hoạt động của nó còn hàm chứa rất nhiều rủi ro đối với hàng hóa, phương tiện vận tải và con người. Do vậy, để đảm bảo việc vận tải hàng hóa có hiệu quả, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia cũng như ngăn ngừa những tranh chấp có thể phát sinh, hợp đồng vận tải hàng hóa đường biển ra đời. 

Hợp đồng vận tải hàng hóa đường biển là gì?

Hợp đồng vận tải hàng hóa bằng đường biển là thỏa thuận được giao kết giữa người vận chuyển và người thuê vận chuyển, theo đó người vận chuyển thu giá dịch vụ vận chuyển do người thuê vận chuyển trả và dùng tàu biển để vận chuyển hàng hóa từ cảng nhận hàng đến cảng trả hàng.

Hàng hóa bao gồm máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu, nhiên liệu, hàng tiêu dùng và các động sản khác, kể cả động vật sống, container hoặc công cụ tương tự do người giao hàng cung cấp để đóng hàng được vận chuyển theo hợp đồng vận chuyển hàng hóa bằng đường biển.

Các loại hợp đồng vận tải hàng hóa đường biển

Mỗi loại phương tiện vận tải đều có thể dẫn đến việc phát sinh các hợp đồng vận tải hàng hóa khác nhau. Trên đường biển, theo Điều 146 Bô luật hàng hải 2015, hợp đồng vận tải hàng hóa đường biển được chia thành hai loại:

Hợp đồng vận tải hàng hóa theo chứng từ vận chuyển là hợp đồng vận tải hàng hóa bằng đường biển được giao kết với điều kiện người vận chuyển không phải dành cho người thuê vận chuyển nguyên tàu hoặc một phần tàu cụ thể mà chỉ căn cứ vào chủng loại, số lượng, kích thước hoặc trọng lượng của hàng hóa để vận chuyển, trong đó, chứng từ vận chuyển bao gồm vận đơn, vận đơn suốt đường biển, giấy gửi hàng đường biển và chứng từ vận chuyển khác. Mẫu vận đơn, vận đơn suốt đường biển do doanh nghiệp phát hành và phải được gửi, lưu tại cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành hàng hải. Hợp đồng vận tải theo chứng từ vận chuyển được giao kết theo hình thức do các bên thỏa thuận. Trong trường hợp này, trách nhiệm của người vận chuyển phát sinh từ khi người vận chuyển nhận hàng tại cảng nhận hàng, được duy trì trong suốt quá trình vận chuyển và chấm dứt khi kết thúc việc trả hàng tại cảng trả hàng

Hợp đồng vận tải hàng hóa theo chuyến là hợp đồng vận tải hàng hóa bằng đường biển được giao kết với điều kiện người vận chuyển dành cho người thuê vận chuyển nguyên tàu hoặc một phần tàu cụ thể để vận chuyển hàng hóa theo chuyến. Hợp đồng vận tải hàng hóa theo chuyến phải được giao kết bằng văn bản. Căn cứ vào phương thức thuê, hợp đồng này còn có thể chia thành hợp đồng thuê tàu một chiều, thuê tàu khứ hồi, thuê chuyến liên tục,…

Bên cạnh hai loại trên, còn có một loại hợp đồng liên quan đến phương thức vận tải bằng đường biển khác đó là hợp đồng vận tải đa phương thức - hợp đồng được giao kết giữa người gửi hàng và người kinh doanh vận tải đa phương thức, theo đó người kinh doanh vận tải đa phương thức đảm nhiệm vận chuyển hàng hóa để thu giá dịch vụ vận chuyển cho toàn bộ quá trình vận chuyển, từ địa điểm nhận hàng đến địa điểm trả hàng cho người nhận hàng bằng ít nhất hai phương thức vận tải, trong đó phải có phương thức vận tải bằng đường biển. Chứng từ vận tải đa phương thức là bằng chứng của hợp đồng vận tải đa phương thức, xác nhận việc người kinh doanh vận tải đa phương thức nhận hàng để vận chuyển và cam kết trả hàng theo đúng thỏa thuận của hợp đồng

Nội dung của hợp đồng vận tải hàng hóa đường biển

Hợp đồng vận tải hàng hóa đường biển có thể bao gồm các nội dung sau chính đây:

• Đối tượng của hợp đồng;
• Giá dịch vụ;
• Thời hạn và phương thức thanh toán;
• Phương thức giao nhận hàng;
• Quyền, nghĩa vụ của các bên;
• Phạt vi phạm và bồi thường thiệt hại;
• Điều khoản miễn trừ trách nhiệm: Bên cạnh các trường hợp người vận chuyển được miễn hoàn toàn trách nhiệm khi tổn thất hàng hóa xảy ra theo quy định của pháp luật, các bên có thể thỏa thuận các trường hợp người vận chuyển được miễn trừ trách nhiệm, ví dụ: hàng hoá bị hư hỏng do việc chất xếp, chèn lót, gia cố hoặc do chất lượng bao bì của bên thuê vận chuyển không đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển container.
• Hiệu lực và chấm dứt hợp đồng.

Tùy thuộc vào loại hợp đồng mà các bên giao kết, pháp luật đều có những quy định riêng 

Vậy làm thế nào để giao kết một hợp đồng vận tải hàng hóa đường biển đúng quy định 

Để giao kết hợp đồng này, trước hết cần xác định loại hợp đồng vận tải hàng hóa đường biển. Nếu là hợp đồng vận tải hàng hóa theo chứng từ vận chuyển, các bên có thể thỏa thuận về hình thức hợp đồng. Nếu là hợp đồng vận tải hàng hóa theo chuyến, các bên bắt buộc phải giao kết hợp đồng bằng văn bản. Các thỏa thuận trong hợp đồng đều phải tuân thủ các quy định của pháp luật. Vì vận tải hàng hóa đường biển tiềm ẩn rất nhiều rủi ro, vì thế, để bảo vệ quyền lợi của các bên chủ thể hợp đồng, tránh những tranh chấp phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng, các bên cần thỏa thuận chi tiết và cụ thể về quyền và nghĩa vụ của các bên, điều khoản miễn trừ trách nhiệm.

Hợp đồng vận tải hàng hóa đường biển chịu sự điều chỉnh chủ yếu của những quy định pháp lý nào?

• Pháp luật quốc gia: Bộ luật dân sự, Luật thương mại, Bộ luật hàng hải 2015;
• Nếu là hợp đồng vận tải hàng hóa đường biển quốc tế, bên cạnh việc chịu sự điều chỉnh của pháp luật quốc gia, hợp đồng còn chịu sự điều chỉnh của những nguồn sau đây:
• Pháp luật quốc tế: Công ước Liên hiệp quốc về hợp đồng vận chuyển hàng hóa quốc tế một phần hoặc toàn bộ bằng đường biển – Quy tắc Rotterdam 2009, Công ước của Liên hợp quốc về vận chuyển hàng hóa bằng đường biển năm 1978,…
• Tập quán hàng hải quốc tế là những phong tục, thói quen phổ biến về hàng hải được nhiều nước công nhận và áp dụng thường xuyên và nó trở thành một quy tắc được các bên tuân thủ.

Bạn vẫn còn thắc mắc, hay đang gặp rắc rối về Hợp đồng? 600 Luật sư chuyên về Hợp đồng kinh doanh trên iLAW đang sẵn sàng hỗ trợ bạn. Hãy chọn một Luật sư gần bạn và liên hệ với Luật sư ấy để được tư vấn miễn phí.

TÊN LIÊN QUAN

Dịch vụ pháp lý trọn gói: THÀNH LẬP DOANH NGHIỆP

Thủ tục thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên

Thủ tục thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên