Kỹ năng Luật sư trong vụ án Hôn Nhân Gia đình

Hôn nhân và gia đình là 2 yếu tố giữ vai trò quan trọng trong quan hệ xã hội. Hôn nhân là cơ sở để hình thành gia đình, mỗi gia đình lại là tế bào của xã hội, có sự phối hợp chặt chẽ, tạo nên một quần thể thịnh vượng.

Tuy vậy, dưới tác động của nhiều yếu tố bên ngoài, kinh tế, văn hoá, con người,…  Những vấn đề phát sinh trong quan hệ hôn nhân có nhiều biến đổi, đặc biệt là tình trạng ly hôn trong những năm gần đây gia tang rất nhiều. Vậy luật sư tư vấn hôn nhân và gia đình nói gì về vấn đề này? Người đệ đơn ly hôn cần chuẩn bị những gì để thủ tục được tiến hành thuận lợi? Mời bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây.

I. Kỹ năng cần thiết của luật sư tư vấn hôn nhân và gia đình

Để trở thành luật sư tư vấn, bên cạnh các yêu cầu chung để trở thành luật sư như: Có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ, Có thời gian công tác pháp luật từ 2 năm trở lên, Cộng tác viên trợ giúp pháp lý,… Thì khi trở thành luật sư tư vấn cho vụ án mang tính đặc thù như Hôn nhân gia đình, thì cần phải có những kỹ năng riêng, như sau:

1. Nắm vững các kiến thức pháp lý về Hôn nhân gia đình

Đây là yêu cầu mang tính cơ bản để luật sư tư vấn có thể hiểu và giải quyết các tình huống mà khách hàng đưa ra. Ngoài các định nghĩa của mỗi vấn đề, thì cần phải hiểu rõ các quy định về pháp luật hiện hành từ Luật, Bộ luật, Nghị định, … liên quan đến lĩnh vực Hôn nhân gia đình.

Một số vấn đề pháp lý cần được điều chỉnh trong lĩnh vực này như: Kết hôn, Ly hôn, Quan hệ nhân thân, Quan hệ tài sản.

2. Khả năng nắm bắt tâm lý khách hàng

Đặc điểm được xem là riêng biệt của quan hệ hôn nhân là hình thành dựa trên yếu tố tình cảm, nên khi đưa ra yêu cầu giải quyết, khách hàng có thể mang tâm lý bất ổn, vì thế việc nắm bắt được diễn biến tâm lý khách hàng cũng là điều quan trọng.

Để tạo được lòng tin cho khách hàng và dễ dàng thu thập các thông tin pháp lý chính xác từ vụ việc, luật sư tư vấn cần cải thiện kỹ năng: Lắng nghe, thuyết phục, đặt câu hỏi sát vấn đề, chọn lọc thông tin,….

3. Kinh nghiệm thực tiễn trong hôn nhân.

Như chúng tôi đã nhắc đến trước đó, hôn nhân gia đình là vấn đề mang tính đặc thù, song để tư vấn giải quyết vụ việc này, luật sư cần phải có vốn sống đa dạng, từng giải quyết hoặc từng tiếp xúc với những vụ việc tranh chấp trong hôn nhân gia đình.

Để tạo được sự tin tưởng, luật sư tư vấn cần có trải nghiệm thực tế, tức những người tư vấn đã trải qua đời sống hôn nhân sẽ dễ dàng đưa ra lời tư vấn sát với vụ việc hơn. Bên cạnh đó, phải có tuổi nghề dày dặn và phương pháp giải quyết linh hoạt, vì không có vụ việc nào là giống nhau hoàn toàn, còn tuỳ thuộc vào hoàn cảnh gia đình, khả năng tài chính, mong muốn cá nhân,….

4. Kiến thức xã hội

Trong các vụ án tranh chấp mà khách hàng mong muốn giải quyết, không phải vụ việc nào cũng được quy định sẵn trong luật hôn nhân, mà còn liên quan đến nhiều luật, quy định và lĩnh vực khác trong cuộc sống. Chính vì thế, để có thể hỗ trợ khách hàng tốt nhất, luật sư tư vấn phải có vốn kiến thức xã hội sâu rộng, có sự nghiên cứu và tìm hiểu đa ngành, không có sự rập khuôn và cứng nhắc trong tiếp nhận thông tin hay giải quyết vụ việc.

II. Tài liệu chứng cứ mà đương sự cần chuẩn bị khi muốn giành quyền nuôi con

Giành quyền nuôi con sau ly hôn từ lâu đã không còn là vấn đề hiếm gặp, càng phổ biến hơn trong các vụ án ly hôn đơn phương. Để thuận lợi thực hiện điều này, đương sự cần cung cấp được:

Các chứng nhận về sức khoẻ và tinh thần bình thường: Vì trong trường hợp con dưới 36 tháng tuổi phải giao cho mẹ trực tiếp nuôi dưỡng, nhưng nếu người mẹ không đủ điều kiện để chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con cái, Toà án sẽ xét lại.

Chứng minh được thu nhập ổn định: Công việc gì? Làm bao nhiêu công việc? Lương tháng trung bình bao nhiêu? Nếu ly hôn, ngoài con của mình còn phải nuôi thêm ai khác hay không?

Thời gian chăm sóc: Nếu công việc quá bận rộn có đảm bảo được thời gian đưa đón con đi học hay không? Thời gian giáo dục và quan tâm đến việc học của con có được sắp xếp hợp lý không?

Điều kiện sống: Sau khi ly hôn nếu phải chuyển đến nơi ở mới, thì môi trường mới có an ninh hay không? Có gần các trường học tốt hay không? Có đáp ứng được nhu cầu vui chơi và phát triển tự nhiên của trẻ hay không?

Các chứng cứ khác nếu có: Vợ hoặc chồng của mình có tiền án gì không? Có bạo lực gia đình hay không? Có tham gia vào các tệ nạn xã hội không? Ngày thường có giành thời gian quan tâm chăm sóc con chung của cả hai hay không?,…

III. Tài liệu chứng cứ mà luật sư tư vấn cần tư vấn cho đương sự cần chuẩn bị khi  tranh chấp tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân, sống chung như vợ chồng

Trong một thủ tục tố tụng vụ án hôn nhân gia đình, việc cung cấp các loại hồ sơ để chứng minh cho yêu cầu ly hôn của mình là hợp lệ, thì nghĩa vụ trước hết thuộc về đương sự. Có 02 trường hợp ly hôn là Ly hôn thuận tình và Đơn phương ly hôn. Về cơ bản, tài liệu cần cung cấp trong các trường hợp ly hôn là như nhau, bao gồm (*):

1. Bản chính giấy chứng nhận đăng ký kết hôn
2. Bản sao có chứng thực Chứng minh nhân dân/ Căn cước công dân của vợ và chồng
3. Nếu có con chung, thì phải có bản sao chứng thực về giấy khai sinh của các con
4. Nếu có tài sản chung, thì phải cung cấp bản sao chứng thực các giấy tờ liên quan chứng minh quyền sở hữu đối với tài sản chung
5. Sổ hộ khẩu gia đình (bản sao chứng thực)

* Lưu ý:

– Nếu đương sự đã làm mất hoặc làm hư hỏng giấy chứng nhận đăng ký kết hôn, thì phải liên hệ với cơ quan hô tịch nơi đã đăng ký để xin cấp bản sao.

– Nếu vợ hoặc chồng bị mất hoặc trong lúc làm hồ sơ quên mang theo Chứng minh nhân dân/ Căn cước công dân, có thể cung cấp các giấy tờ tuỳ thân khác, phù hợp với yêu cầu của pháp luật.

– Hai hình thức ly hôn sẽ có sự khác biệt về nội dung của đơn ly hôn.

IV. Các tài liệu, chứng cứ mà luật sư tư vấn cần thu thập trong một vụ án ly hôn

Theo pháp luật Việt Nam quy định, nghĩa vụ chứng minh thuộc về đương sự, vì họ là người trong cuộc sẽ đưa ra được những chứng cứ tốt và đầy đủ cho bản thân. Tuy nhiên, để áp dụng đúng điều luật và đảm bảo sự bình đẳng, sự hỗ trợ của luật sư tư vấn là không thể thiếu. Do đó, luật sư tư vấn cần thu thập các chứng cứ về các tranh chấp sau đây:

• Quyền tài sản:

+ Khi vợ chồng có tranh chấp về tài sản, họ phải xác định và chứng minh được tài sản chung và tài sản riêng. Tuy nhiên, trong thời kỳ hôn nhân, ranh giới giữa 2 loại tài sản này rất khó phân biệt. Đặc biệt, đối với một số tài sản có trước khi kết hôn nhưng sau đó được cấp giấy chứng nhận ghi tên cả vợ và chồng. Khi đó, luật sư tư vấn vụ án hôn nhân gia đình cần khách hàng cung cấp:

+ Nguồn gốc tài sản (có trước hay sau khi kết hôn, do vợ chồng cùng làm ra hay được tặng cho hay được thừa kế, do gia đình, bạn bè, người thân,… của vợ hay chồng chuyển giao, được tặng cho chung hay riêng,…)

+ Tài sản chung do vợ chồng cùng tạo ra (công sức đóng góp của mỗi bên trong việc tạo lập, duy trì và phát triển tài sản, khả năng lao động của mỗi người,…) hay tài sản riêng. Nếu là tài sản riêng thì đã nhập vào tài sản chung hay chưa? Các loại văn bản chứng minh, thời gian bắt đầu sử dụng từ khi nào? Ai sử dụng? Ai làm chứng? Ý kiến của những người liên quan như thế nào?,…

+ Các tài liệu, hồ sơ liên quan đến định giá tài sản.

• Quyền nuôi con:

Trừ 2 trường hợp đặc biệt như: Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho người mẹ nuôi dưỡng và con từ đủ 07 tuổi, thì phải xem xét mong muốn của con muốn ở với ai (nhưng vẫn đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho con trẻ). Thì trong các tranh chấp về quyền nuôi con sau ly hôn, đương sự phải chứng minh được rằng bản thân vợ/ chồng có điều kiện nuôi dưỡng tốt hơn người còn lại, dựa trên các tiêu chí:

Về tinh thần: Vợ hoặc chồng sau ly hôn phải chứng minh được dù 1 mình nuôi con, nhưng vẫn đảm bảo quỹ thời gian dành cho bé, cách giáo dục phù hợp, nếu bạn bận vẫn sẽ có người thân trong gia đình như ông bà sẽ chăm cháu được và chăm tốt hơn khi ở với vợ hoặc chồng của bạn.

Về môi trường sống: Gồm 2 yếu tố chính là Thói quen sinh hoạt của gia đình (người thân trong gia đình có ai hút thuốc không? Có ai không có việc làm ổn định không? Có ai có vấn đề về tâm thần không? Truyền thống gia đình có nghiêm khắc không? Mọi người trong gia đình có yêu thương nhau không?,…) và Môi trường xung quanh (khu vực sinh sống có an ninh không? Có đáp ứng các điều kiện về học tập, vui chơi, phát triển của trẻ không? Có thường xảy ra tệ nạn hay không?…)

Về vật chất: Thông thường toà án sẽ căn cứ vào thu nhập của vợ hoặc chồng, các nguồn thu nhập có tính ổn định hay không? Thu nhập hàng tháng là bao nhiêu? Các tài sản hiện  có, điều kiện nhà ở, sinh hoạt, môi trường học tập cho con sau ly hôn, …

Về sức khoẻ, năng lực hành vi dân sự: Đây là trường hợp hiếm nhưng vẫn xảy ra, trong đó vợ hoặc chồng chứng minh rằng sức khoẻ của người còn lại là không tốt, mắc bệnh nan y hoặc các bệnh cần điều trị thời gian dài, ảnh hưởng nhiều đến tài chính. Hoặc chứng minh vợ hoặc chồng của mình có các hạn chế về năng lực hành vi dân sự.

Dịch vụ luật sư chuyên nghiệp uy tín tại NVCS

V. Quy trình tố tụng của một vụ án hôn nhân mà luật sư tư vấn cần phải thực hiện, tư vấn cho khách hàng

Đối với thủ tục ly hôn đơn phương:

Khi đã thoả các điều kiện tại Điều 56, Luật Hôn nhân gia đình 2014 quy định về ly hôn theo yêu cầu của một bên, thì luật sư tư vấn chia sẻ với khách hàng các bước sau:

Bước 1: Công tác chuẩn bị và nộp hồ sơ cho Toà án

Nguyên đơn là vợ hoặc chồng phải chuẩn bị các loại giấy tờ thuộc mục (*) và nộp tại toà. Nếu có các giấy tờ chứng thực vợ hoặc chồng trong thời gian chung sống có hành vi bạo lực gây thương tích (mức độ nghiêm trọng ảnh hưởng đến tính mạng, tinh thần, thể chất, tâm lý, khả năng sinh hoạt hằng ngày,… từ thời điểm bị bạo hành) (nếu có), không thực hiện đúng nghĩa vụ, có hành vi ngoại tình, sa vào các tệ nạn xã hội, … thì cũng phải chuẩn bị đầy đủ phù hợp với các yêu cầu của pháp luật để cung cấp cho quá trình xét xử.

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, tài liệu chứng thực yêu cầu đơn phương ly hôn là có căn cứ, thì đương sự nộp hồ sơ tại Toà án có thẩm quyền giải quyết vụ việc ly hôn.

Bước 2: Toà thụ lý

Khi đã nhận được hồ sơ từ nguyên đơn, trong vòng 05 ngày, Toà án phải xem xét có thể thụ lý đơn hay không. Trong trường hợp:

Nếu hồ sơ hợp lệ thì Toà án sẽ gửi thông báo cho người đệ đơn đóng tiền tạm ứng án phí, từ thời điểm nguyên đơn đã nộp án phí tạm ứng và nộp biên lai lại, Toà sẽ ra quyết định thụ lý đơn ly hôn.

Nếu hồ sơ không hợp lệ (thiếu các giấy tờ liên quan) Toà án sẽ gửi thông báo yêu cầu nguyên đơn cung cấp các loại giấy tờ cần thiết, trong trường hợp nguyên đơn không thể tự mình cung cấp thì sẽ yêu cầu người đại diện theo uỷ quyền, các cá nhân, tổ chức có liên quan cung cấp.

Bước3: Hoà giải

Đây là thủ tục bắt buộc trước khi tiến hành giải quyết các vụ án về tranh chấp hôn nhân gia đình tại Toà (Điều 54,Luật hôn nhân gia đình 2014).

Nếu hoà giải thành: Toà sẽ ra biên bản hoà giải thành và sau 07 ngày làm việc, nếu 02 bên trong vụ việc ly hôn không thay đổi về ý kiến thì Toà án sẽ ra quyết định hoà giải thành, có hiệu lực ngay và không được kháng cáo, kháng nghị.

Trường hợp hoà giải không thành: Toà sẽ ra biên bản hoà giải không thành và đưa vụ án ra xét xử.

Bước 4: Lập bản án

Khi hoà giải không thành, thì sẽ mở phiên Toà sơ thẩm, Thẩm phán sẽ gửi giấy triệu tập đến các bên thông báo rõ thời gian, địa điểm của phiên toà. Toà xét thấy, vụ việc ly hôn này đủ điều kiện để giải quyết thì sẽ ra bản án chấm dứt quan hệ hôn nhân của 2 vợ chồng.

Đối với thủ tục ly hôn thuận tình:

Bước1:

Chuẩn bị các hồ sơ liên quan và nộp tại Toà án nhân dân cấp huyện, nơi có thẩm quyền giải quyết vụ án ly hôn

Bước 2: Toà thụ lý vụ án

Khi đã nhận đủ hồ sơ từ đương sự, Chánh án Toà có thẩm quyền sẽ phân công Thảm phán giải quyết vụ việc, thời hạn trong vòng 03 ngày.

Nếu hồ sơ hợp lệ, Thẩm phán sẽ ra thông báo về lệ phí cần nộp và trong vòng 05 ngày, vợ chồng phải tiến hành nộp xong và gửi biên lai về toà. Trường hợp hồ sơ chưa đủ điều kiện, Toà án sẽ gửi thông báo về các yêu cầu cần bổ sung.

Kể từ ngày đơn được thụ lý, trong thời hạn 03 ngày đương sự sẽ được thông báo về việc giải quyết yêu cầu công nhận ly hôn thuận tình.

Bước 3: Toà xét đơn và mở phiên họp công khai

Trong thời gian chuẩn bị xét xử sơ thẩm vụ án là 01 tháng, thì Toà sẽ tiến hành thủ tục hoà giải cho các bên, theo Điều 205, Bộ luật tố tụng dân sự 2015, trừ các trường hợp không được hoà giải hoặc không tiến hành hoà giải được, quy định tại Điều 206, 207, Bộ luật này.

Thủ tục hoà giải này nhằm để vợ và chồng có thời gian suy nghĩ lại hoặc đoàn tụ để giải quyết các quyền và nghĩa vụ về con cái, cấp dưỡng, phụng dưỡng cha mẹ,..

Bước 4: Công nhận ly hôn thuận tình

Nếu phiên hoà giải thành, Toà sẽ ra quyết định đình chỉ yêu cầu giải quyết ly hôn thuận tình của vợ chồng đương sự. Nếu hoà giải không thành, Toà sẽ ra quyết định công nhận ly hôn, quan hệ hôn nhân của đương sự sẽ chấm dứt kể từ ngày ra quyết định.

Bài viết là những chia sẻ của luật sư tư vấn tại Nguyễn và Cộng sự (xem tại đây:,  Công ty luật NVCS – Tư Vấn doanh nghiệp, Sở hữu trí tuệ,Thuế, Kế toán) gửi đến quý bạn đọc. Nếu các bạn còn có vướng mắc gì đến các tranh chấp về hôn nhân gia đình có thể liên hệ qua hotline: 0916 303 656 hoặc đến trực tiếp tại văn phòng luật tại địa chỉ: 170 – 170Bis, phường Phạm Ngũ Lão, Bùi Thị Xuân, Quận 1, Tp. Hồ Chí Minh, để được hỗ trợ nhanh và hiệu quả nhất.

Ngoài cung cấp dịch vụ tại Thành phố Hồ Chí Minh, chúng tôi còn cung cấp dịch vụ hỗ trợ pháp lý tới 63 tỉnh thành trên cả nước như: Hà Nộivà các tỉnh lân cận tại Thành Phố Hồ chí Minh.

THÔNG TIN LIÊN HỆ

Tên công ty: Công ty TNHH Luật Quốc tế Nguyễn và Cộng Sự – NVCS

Địa chỉ: 170 – 170Bis, phường Phạm Ngũ Lão, Bùi Thị Xuân, Quận 1, Tp. Hồ Chí Minh

Hotline: 0916 303 656 (Liên hệ ngay cho luật sư để được tư vấn miễn phí)

Email: Luatsu@nvcs.vn

Website: Công ty luật NVCS – Tư Vấn doanh nghiệp, Sở hữu trí tuệ, Thuế, Kế toán