Tư vấn dành quyền nuôi con sau ly hôn

Chào Bác! Trường hợp của gia đình bác, Luật sư tư vấn như sau:

Hiện nay con trai và con dâu bác đã ly hôn và có thêm một bé. Hai bé hiện đang ở cùng gia đình người mẹ mặc dù mẹ không có ở nhà và đang chuẩn bị đi Nhật.

Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn như sau:

\"Điều 84. Thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn

1. Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.

2. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:

a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;

b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.\"

Như vậy con trai bác hoàn toàn có quyền yêu cầu tòa án để anh ấy được quyền nuôi con.

Để có thể nhận được quyền trực tiếp nuôi con, con trai bác cần chứng mình được khả năng kinh tế, điều kiện chăm sóc giáo dục con tốt hơn so với người mẹ. Việc người mẹ đang học tiếng đi Nhật cũng là một trong những căn cứ chứng minh người mẹ đang không có điều kiện nuôi dưỡng chăm sóc con bằng người bố.

- Trình tự thủ tục giành quyền nuôi con:

Nộp hồ sơ thủ tục giành quyền nuôi con sau khi ly hôn tại TAND quận/huyện nơi bị đơn (người trực tiếp nuôi con) đang cư trú, làm việc.

Sau khi nhận đơn khởi kiện cùng hồ sơ giành quyền nuôi con hợp lệ Tòa án sẽ ra thông báo nộp tiền tạm ứng án phí.

Nguyên đơn nộp tiền tạm ứng án phí dân sự sơ thẩm tại Chi cục thi hành án quận/huyện và nộp lại biên lai tiền tạm ứng án phí cho Tòa án;

Tòa án thụ lý vụ án, tiến hành giải quyết vụ án theo thủ tục chung và ra Bản án hoặc quyết định giải quyết vụ án.

- Hồ sơ thủ tục giành quyền nuôi con sau ly hôn

+ Đơn khởi kiện

+ Bản án ly hôn.

+ Sổ hộ khẩu, CMTND bản sao có công chứng.

+ Giấy khai sinh của con bản sao có công chứng.

+ Các tài liệu chứng minh cho yêu cầu thay đổi giành quyền nuôi con là có căn cứ và hợp pháp.

Trên đây là nội dung tư vấn của luật sư về trường hợp gia đình bác dựa trên thông tin bác đưa ra. Nếu còn điều gì thắc mắc bác có thể liên hệ trực tiếp để được giải đáp.

Trân trọng!

Luật sư Trần Xuân Thành.

Luật sư Trần Xuân Thành.

Chào bạn,

Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ đối với con khi không đăng ký kết hôn được quy định tại Điều 15 và Khoản 2 Điều 68 Luật Hôn nhân gia đình 2014:

Theo quy định của Khoản 2 điều 68 luật Hôn Nhân Gia Đình thì dù nam nữ có kết hôn hay không kết hôn thì con sinh ra không phụ thuộc vào tình trạng hôn nhân của cha mẹ đều có quyền và nghĩa vụ như nhau đối với cha mẹ của mình được quy định tại luật này. Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

Như vậy dù con trong giá thú hay con ngoài giá thú thì quyền giữa cha và mẹ vẫn bình đẳng như nhau, không có sự phân biệt đối xữ.

Quyền nuôi con khi bố mẹ không đăng ký kết hôn

Đối với con dưới 36 tháng tuổi: Quyền nuôi con khi không đăng ký kết hôn đối với trẻ dưới 36 tháng tuổi được ưu tiên cho người mẹ nuôi. Luật này được áp dụng theo quy đình Điều 81 luật Hôn Nhân Gia Đình. Nếu cha mẹ có thỏa thuận khác hoặc mẹ không có đủ điều kiện nuôi con thì người cha có quyền nuôi con. Người cha có nghĩa vụ cấp dưỡng đầy đủ cho con theo quy định của pháp luật.

Đối với con trên 36 tháng tuổi: Quyền nuôi con khi không đăng ký kết hôn đối với con trên 36 tháng tuổi sẽ do cha mẹ thỏa thuận, pháp luật tôn trọng sự thỏa thuận của hai bên sao cho hợp tình, hợp lý để bảo vệ được quyền và lợi ích cho đứa trẻ. Nếu hai bên có tranh chấp về quyền nuôi con thì có thể yêu cầu Tòa án giải quyết. Lưu ý rằng các bên phải chứng minh được mối quan hệ cha mẹ và con để Tòa có thể giải quyết.

Đối với trường hợp con trên 7 tuổi: Khi giải quyết trường hợp này Tòa án sẽ xem xét ý kiến của đứa con muốn sống với cha hay với mẹ. Vì vậy ý kiến của đứa trẻ cũng là một căn cứ quan trọng để phân sử quyền nuôi con.

Như vậy, trong trường hợp này, người bố có thể làm đơn khởi kiện giành quyền nuôi con theo quy định tại Khoản 7 Điều 28 Bộ luật Tố tụng dân sự.

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật sư.

Trân trọng!

Luật sư Dương Thị Hường.

Luật sư Dương Thị Hường.

Thắc mắc của bạn tôi xin đưa ra ý kiến giải đáp như sau

Vợ chồng của con trai bạn đã ly hôn năm 2013, Tòa án giải quyết cho vợ của con trai bạn được quyền nuôi con, vì thế khoảng thời gian chung sống sau khi ly hôn của hai con của bạn là quan hệ chung sống như vợ chồng không đăng ký kết hôn, do đó quyền và nghĩa vụ của hai bên sẽ được giải quyết theo quy định tại Điều 14 Luật hôn nhân và gia đình 2014 về Giải quyết hậu quả của việc nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn

1. Nam, nữ có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật này chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Quyền, nghĩa vụ đối với con, tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa các bên được giải quyết theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 của Luật này.

Đối với quan hệ giữa cha mẹ con, Điều 15 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định:

Quyền, nghĩa vụ giữa nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng và con được giải quyết theo quy định của Luật này về quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con.

Như vậy, về việc con trai bạn muốn dành quyền nuôi con thì trước hết cần xem xét từng điều kiện để được trực tiếp nuôi dưỡng đối với hai con chung là một cháu 05 tuổi và một cháu 08 tháng, cụ thể:

- Đối với con hiện nay đã được 5 tuổi: Khi ly hôn Tòa án đã tuyên vợ của con trai bạn được quyền trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc con nên con trai bạn không có quyền trực tiếp nuôi cháu mà chỉ có quyền thăm nom, cấp dưỡng theo quy định của pháp luật. Nếu con trai bạn muốn đưa cháu về nuôi thì có quyền yêu cầu Tòa án thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn, căn cứ khoản 1 Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình 2014:

Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

Dẫn chiếu quy định trên thì các điều kiện để Tòa án xem xét việc giao lại con cho ai nuôi đó là:

+ Điều kiện vật chất: Căn cứ theo thu nhập của của mỗi người thời điểm hiện tại và khả năng lao động trong tương lại. Tài sản riêng của vợ chồng, hoặc phần tài sản chung sau khi được chia, các khoản thu khác… Tòa án sẽ căn cứ mức thu nhập với điều kiện sinh hoạt và phát triển của trẻ sao cho phù hợp để xác định người có đủ điều kiện nuôi con. Điều kiện kinh tế là một trong các điều kiện đầu tiên, tuy nhiên không phải là điều kiện tối quan trọng, nghĩa là không chắc chắn cứ ai có thu nhập cao hơn thì được quyền nuôi con.

+ Điều kiện tinh thần: Tòa án sẽ xem xét mức độ gần gũi, khoảng thời gian dành để chăm sóc, giáo dục con cái, môi trường cho sự phát triển của cháu, nhân cách đạo đức, trình độ học vấn của cha mẹ… Đây là yếu tố rất quan trọng khi Tòa án quyết định quyền nuôi con sau khi ly hôn, vì điều này ảnh hưởng rất lớn đến nhân cách và sự phát triển sau này của trẻ.

+ Ý kiến của con trên 07 tuổi: Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định trẻ trên 07 tuổi được Tòa án hỏi ý kiến xem muốn được ở với cha hay ở với mẹ, tuy nhiên ý kiến này không mang tính quyết định. Tuy nhiên hiện nay cháu mới được 05 tuổi nên Tòa án sẽ bỏ qua điều kiện này.

Như vậy, để dành quyền nuôi con đã được 05 tuổi, trước tiên con trai của bạn phải đáp ứng được các điều kiện trên, phải có căn cứ đảm bảo việc có thể tạo môi trường tốt nhất cả về vật chất và tinh thần cho sự phát triển của con, đồng thời phải có căn cứ chứng minh cho yêu cầu của mình.

- Đối với con được 08 tháng tuổi thì căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định:

1. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.

Như vậy, do con chưa được 36 tháng tuổi nên quyền nuôi con đương nhiên thuộc về người mẹ, con trai bạn chỉ được quyền nuôi con khi hai vợ chồng có thỏa thuận để người cha trực tiếp nuôi dưỡng, phù hợp với lợi ích của con, hoặc phải có đầy đủ các chứng cứ chứng minh người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc con. Nếu không thỏa thuận được để trực tiếp nuôi dưỡng hoặc không đủ căn cứ chứng minh thì con trai bạn vẫn có quyền và nghĩa vụ chăm nom, cấp dưỡng cho con theo như quy định, và chờ khi con đủ 36 tháng tuổi thì con trai bạn có thể tiếp tục yêu cầu Tòa án thay đổi người trực tiếp nuôi con với các điều kiện đã dẫn chiếu ở trên.

Luật sư Phan Đức Tín.

Luật sư Phan Đức Tín.

Chào bác.

Căn cứ vào luật hôn nhân và gia đình năm 2014

Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn

1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.

Điều 84. Thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn

1. Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.

2. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:

a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;

b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.

3. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.

4. Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự.

5. Trong trường hợp có căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều này thì trên cơ sở lợi ích của con, cá nhân, cơ quan, tổ chức sau có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con:

a) Người thân thích;

b) Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;

c) Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;

d) Hội liên hiệp phụ nữ.

 Trường hợp của con trai bác, sau khi không thỏa thuận với gia đình vợ, con trai bác có thể khởi kiện ra tòa án để thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn. Khi ra tòa con trai bác phải chứng minh được các điều kiện của bản thân về khả năng nuôi con như chỗ ở, thu nhập.. và xét hoàn cảnh của vợ con trai bác có đáp ứng các yêu cầu để tiếp tục nuôi con. Con trai bác hiện nay có 2 cháu trong đó 1 cháu 8 tháng tuổi về nguyên tắc tòa sẽ giao cho người mẹ nuôi trừ trường hợp không đủ điều kiện nuôi dưỡng, chăm sóc.  Khi kiện ra tòa nếu thấy có đủ căn cứ tòa sẽ giao cháu cho con trai bác nuôi dưỡng.

Nếu vẫn không đủ căn cứ để tòa xem xét thì sau này con dâu bác bác đi xuất khẩu lao động con trai bác có thể yêu cầu tòa thay đổi quyền nuôi dưỡng 2 đứa con vì người mẹ không đủ điều kiện để đáp ứng việc chăm nom các con.

Mọi thắc mắc liên hệ luật sư LÊ THỊ KIM SOA ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN

Luật sư Lê Thị Kim Soa.

Đối với câu hỏi của bạn! luật sư tư vấn như sau:

Căn cứ vào điều 81 luật hôn nhân gia đình năm 2014 quy định về việc chăm nom, chăm sóc con sau khi ly hôn như sau:

Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn

1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.

Như vậy, trong trường hợp này vợ chồng con trai bạn có quyền thỏa thuận về việc nuôi con, cụ thể con trai bạn sẽ là người nuôi dưỡng chăm sóc con sau khi ly hôn, nếu người vợ không đồng ý thì con trai bạn có quyền yêu cầu tòa án thay đổi người trực tiếp nuôi con, trong trường hợp này, con trai bạn đã có hai cháu đứa lớn đã trên 36 tháng tuổi và đứa bé dưới 36 tháng tuổi, theo quy định của pháp luật thì con dưới 36 tháng tuổi sẽ được giao cho mẹ trực tiếp nuôi dưỡng, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện nuôi dưỡng chăm sóc con.Dựa vào những thông tin bạn cung cấp, thì vợ bạn hiện tại không trực tiếp nuôi dưỡng chăm sóc con, vì vậy,con trai bạn có thể lấy việc này làm căn cứ để yêu cầu tòa án thay đổi người nuôi con. Bên cạnh đó, thì con trai bạn phải đưa ra được những căn cứ chứng minh về điều kiện nuôi dưỡng chăm sóc con như thu nhập, chỗ ở…nếu tòa thấy có đủ căn cứ thì tòa sẽ chấp nhận yêu cầu của con trai bạn.

Trên đây là toàn bộ ý kiến tư vấn của luật sư!

Trân trọng.

Luật sư Nguyễn Đức Biên.

Luật sư Nguyễn Đức Biên.