Kết hôn khi chưa đủ tuổi

Thắc mắc của bạn chúng tôi xin đưa ra ý kiến tư vấn như sau:

Thứ nhất, về trường hợp nam, nữ sống chung với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn

Theo quy định của pháp luật về hôn nhân gia đình, trường hợp nam, nữ có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật này chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng.

Thứ hai, về quyền nuôi con

Quyền, nghĩa vụ giữa nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng và con được  giải quyết theo quy định của Luật hôn nhân gia đình 2014 về quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con như sau:

Căn cứ Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau ly hôn:

“Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con...”

Như bạn trình bày, do điều kiện khó khăn không thể dẫn con theo nên bạn có thể thỏa thuận với gia đình bên cha của đứa bé trực tiếp nuôi con. Mặc dù không trực tiếp nuôi con nhưng bạn vẫn được quyền thăm nom và có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con theo quy định Điều 82 Luật hôn nhân gia đình 2014.

Sau này khi có điều kiện rồi bạn muốn dẫn bé đi thì căn cứ quy định tại khoản 2, điều 84 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014, để giải quyết yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con, có hai trường hợp sau đây:

+ Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con. Điều này có nghĩa là, nếu bạn và cha của đứa bé thỏa thuận được với nhau về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con là bạn, trong trường hợp này tòa án sẽ ghi nhận thỏa thuận này và ra quyết định thay đổi người trực tiếp nuôi con là bạn.

+ Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Trong trường hợp này, nếu bạn muốn giành quyền trực tiếp nuôi con từ cha của đứa bé thì bạn phải cung cấp các chứng cứ chứng minh rằng cha của đứa bé không có đủ điều kiện để tiếp tục nuôi con, chẳng hạn như không có khả năng tài chính, không có thời gian và điều kiện chăm sóc con,…

Ngược lại, bạn cũng phải cung cấp các chứng cứ để chứng minh rằng mình có đủ điều kiện về vật chất, tư cách đạo đức và thời gian để chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con và tạo điều kiện tốt nhất cho con phát triển về sau.

Nếu bạn có một trong hai căn cứ trên, bạn nộp hồ sơ đến tòa án nhân dân cấp quận/huyện nơi cha của đưa bé đang cư trú để yêu cầu tòa án giải quyết yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con của bạn.

Trân trọng!

Luật sư Phan Đức Tín

Luật sư Phan Đức Tín.

Chào bạn!

Chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn và giải đáp thắc mắc của bạn như sau:

Cơ sở pháp lý

Luật hôn nhân gia đình năm 2014

Khoản 1 Điều 14 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định:

Nam, nữ “chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng”.

Do đó, về mặt pháp luật, bạn và người cha của con bạn không được coi là vợ chồng.

Dù không phải là vợ chồng nhưng “quyền, nghĩa vụ giữa nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng và con được giải quyết theo quy định … về quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con” theo quy định của Điều 15. Theo đó, “con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con” (khoản 3 Điều 81).

Như vậy, nếu bạn có đủ điều kiện để trực tiếp nuôi thì con sẽ được giao cho bạn nuôi dưỡng. Bên cạnh đó, việc gia đình người cha của con bạn không muốn bạn được chăm sóc là trái với quy định của pháp luật bởi các lý do sau:

Thứ nhất, việc “trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên…” là quyền và nghĩa vụ của cha mẹ (khoản 2 Điều 69). Theo Điều 104, ông bà có nghĩa vụ nuôi dưỡng cháu chưa thành niên khi cháu “không còn cha mẹ hoặc cha mẹ không có điều kiện trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con”, đồng thời người cháu không có anh chị em nuôi dưỡng nhau.

Thứ hai, cha mẹ chỉ bị hạn chế quyền đối với con chưa thành niên trong các trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 85 như sau:

- Bị kết án về một trong các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con với lỗi cố ý hoặc có hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con;

- Phá tán tài sản của con;

- Có lối sống đồi trụy;

- Xúi giục, ép buộc con làm những việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.

Do đó, nếu bạn không thuộc các trường hợp trên thì không ai có quyền hạn chế quyền của bạn đối với con bạn.

Xin chân thành cảm ơn sự đồng hành của quý khách!

Trân trọng ./.

Luật sư Nguyễn Hòa Thuận.

Luật sư Nguyễn Hòa Thuận.

Đối với câu hỏi của bạn, luật sư tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp thì bạn có con với một người nhưng hai bạn không đăng ký kết hôn, hiện tại thì con của bạn đã 3 tuổi, tuy nhiên hiện tại  bạn không muốn chung sống với người này nữa và bạn muốn dành quyền nuôi con. đối với trường hợp này của bạn! luật sư tư vấn như sau:

Căn cứ vào quy định pháp luật, cha mẹ đều có nghĩa vụ nuôi dưỡng và chăm sóc con , và bạn có thể thỏa thuận với người thanh niên đó về việc bạn sẽ để con cho bố mẹ chăm sóc và bạn sẽ cấp dưỡng hàng tháng cho con, còn nếu sau này bạn muốn dành quyền nuôi con mà bên gia đình kia phản đối thì bạn có quyền yêu cầu tòa án giải quyết vấn đề nuôi con, và để tòa án chấp nhận yêu cầu của bạn, thì bạn phải đưa ra những căn cứ chứng minh về điều kiện chăm sóc con như thu nhập, nơi ở, điều kiện giáo dục chăm sóc con.

Trên đây là toàn bộ ý kiến tư vấn của luật sư!

Trân trọng

Luật sư Nguyễn Đức Biên.

Luật sư Nguyễn Đức Biên.

Về trường hợp của bạn Thái Thị Kim Ngân, Luật sư Dương Văn Mai, Công ty luật Bách Dương, Đoàn luật sư Hà Nội tư vấn cho bạn như sau:

Trước hết việc các bạn sống với nhau nhưng không có đăng ký kết hôn thì chưa được pháp luật công nhận là vợ chồng. Nếu các bạn không muốn tiếp tục cuộc sống như hiện tại nữa thì cần phải yêu cầu tòa án không công nhận cuộc hôn nhân này.

Tuy các bạn chưa có đăng ký kết hôn nhưng đã có một con chung 3 tuổi thì khi giải quyết sự việc tòa án sẽ căn cứ quy định của Luật Hôn nhân và gia đình để giải quyết việc nuôi con. Theo quy định tại Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 thì con dưới 36 tháng tuổi sẽ giao cho người mẹ nuôi dưỡng trực tiếp.

Qua thông tin bạn cung cấp thì hiện tại điều kiện nuôi con của bạn là khó khăn, nên hai bạn có thể thỏa thuận để cháu bé ở với cha. Sau này nếu bạn có đủ điều kiện nuôi cháu bé và muốn là người trực tiếp được nuôi cháu thì các bạn có thể thỏa thuận lại hoặc không thỏa thuận được thì có quyền yêu cầu tòa án giải quyết việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.

Đó là nội dung trả lời của luật sư cho trường hợp bạn Thái Thị Kim Ngân hỏi. Còn vướng mắc bạn có thể hỏi tiếp hoặc liên hệ trực tiếp với luật sư để được tư vấn chi tiết.

Luật sư Dương Văn Mai.