Vấn đề quyền nuôi con sau li hôn

Như bạn trình bày, bạn không thể thuyết phục vợ của bạn hàn gắn mối quan hệ hôn nhân giữa bạn và vợ bạn, bạn cũng đã xác định rằng, trong gian đoạn hiện nay, con bạn phải ở chung với mẹ vì con của bạn còn nhỏ (07 tháng tuổi). Vấn đề hiện nay bạn đang bâng khâng, lo lắng đó là bạn không an tâm về việc để con của bạn sống bên gia đình vợ, do đó bạn muốn khi con của bạn lớn hơn khoảng 02, 03 tuổi, lúc này bạn có thể đón con về nuôi được không?

Về vấn đề này, căn cứ vào quy định của pháp luật hôn nhân và gia đình hiện hành, chúng tôi xin nêu ý kiến tư vấn như sau:

Thứ nhất, về chủ thể có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn: 

Căn cứ tại Khoản 1 Điều 84 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn như sau: “Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.”.

Như vậy, bạn là cha ruột thì đương nhiên bạn có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn. 

Thứ hai: Về việc xác định điều kiện để bạn giành quyền trực tiếp nuôi con sau ly hôn:

Căn cứ quy định tại khoản 2, điều 84 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014, thì để giải quyết yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con, có hai trường hợp sau đây:

+ Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con. Điều này có nghĩa là, nếu bạn và vợ của bạn thỏa thuận được với nhau về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con là bạn, trong trường hợp này tòa án sẽ ghi nhận thỏa thuận này và ra quyết định thay đổi người trực tiếp nuôi con là bạn.

+ Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Trong trường hợp này, nếu bạn muốn giành quyền trực tiếp nuôi con từ vợ của bạn thì bạn phải cung cấp các chứng cứ chứng minh rằng vợ của bạn không có đủ điều kiện để tiếp tục nuôi con, chẳng hạn như không có khả năng tài chính, không có chổ ở ổn định, không có thời gian và điều kiện chăm sóc con, có lối sống không lành mạnh…..vv.

Ngược lại, bạn cũng phải cung cấp các chứng cứ để chứng minh rằng mình có đủ điều kiện về vật chất, tư cách đạo đức và thời gian để chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con và tạo điều kiện tốt nhất cho con phát triển về sau.

Nếu bạn, có một trong hai căn cứ trên, bạn nộp hồ sơ đến tòa án nhân dân cấp quận/huyện nơi vợ bạn đang cư trú để yêu cầu tòa án giải quyết yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con của bạn.

Trân trọng.

Luật sư Phan Đức Tín

Luật sư Phan Đức Tín.

Luật sư Dương Văn Mai, Công ty Luật Bách Dương, Đoàn luật sư Hà Nội lấy làm tiếc cho bạn khi đứng trước việc phải chấm dứt quan hệ hôn nhân.

Về trường hợp này việc chấm dứt quan hệ hôn nhân do hai vợ chồng bạn quyết định theo quy định tại Điều 51 và Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014. Quyền nuôi con sau khi ly hôn tại thời điểm này đương nhiên thuộc về người mẹ. 

Sau này bạn muốn thay đổi người trực tiếp nuôi con thì hai vợ chồng bạn có thể thỏa thuận lại với nhau hoặc khởi kiện vụ án dân sự về yêu cầu thay đổi người nuôi con./.

Luật sư Dương Văn Mai.

Chào bạn!

Trước tiên xin trân trọng cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi đề nghị tư vấn, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn và giải đáp thắc mắc của bạn như sau:

Cơ sở pháp lý:

Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014

Luật hôn nhân gia đình 2014 quy định về quyền nuôi con khi vợ chồng ly hôn mà không thỏa thuận được đối với trường hợp con dưới 36 tháng tuổi:

“3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.” (khoản 3, Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình 2014).

Theo quy định trên, về nguyên tắc, con dưới 36 tháng tuổi được giao cho người mẹ trực tiếp nuôi con và người cha phải có nghĩa vụ cấp dưỡng.

Tuy nhiên, nếu sau khi bé được 2-3 tuổi anh muốn giành quyền nuôi con thì anh có thể yêu cầu Tòa án thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn, được quy định tại Điếu 84 luật hôn nhân và gia đình như sau:

“Điều 84. Thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn

1. Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.

2. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:

a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;

b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con....”

Khi có yêu cầu của anh, Tòa án sẽ xem xét lại điều kiện nuôi con của người vợ, nếu không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nữa và nếu anh có thể chứng minh là chị không đủ điều kiện về vật chất hay yếu tố tinh thần. Mà ở đây:

Yếu tố về tinh thần bao gồm: thời gian chăm sóc, giáo dục con, tình cảm dành cho con từ trước đến nay, lối sống, đạo đức, cách cư xử của cha, mẹ…

Điều kiện về vật chất bao gồm: điều kiện sinh hoạt, học tập, chỗ ở… dựa vào khả năng thu nhập hàng tháng, tài sản của cha, mẹ.

Và nếu anh có đủ điều kiện như nêu trên thì Toà án sẽ quyết định thay đổi người trực tiếp nuôi con.

Nếu còn bất cứ vướng mắc gì thì bạn vui lòng liên hệ Luật sư Nguyễn Hòa Thuận để được trao đổi và tư vấn trực tiếp.

Xin chân thành cảm ơn sự đồng hành của quý khách!

Trân trọng ./.

Luật sư Nguyễn Hòa Thuận.

Về câu hỏi của bạn, Luật sư tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp, con bạn mới 7 tháng tuổi, nếu ly hôn thì Tòa án sẽ ưu tiên giao đứa bé cho vợ bạn trực tiếp nuôi dưỡng. Trường hợp sau này bạn muốn đón bé về trực tiếp nuôi dưỡng thì phải thực hiện thủ tục thay đổi người trực tiếp nuôi dưỡng tại TAND cấp huyện nơi vợ cũ của anh cư trú.

1. Về căn cứ yêu cầu.

Điều 84 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định sau khi ly hôn, nếu có một trong các căn cứ sau thì có thể yêu cầu Tòa án thay đổi người trực tiếp nuôi con:

“a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;

b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.

Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.”

Để Tòa án quyết định giao đứa bé cho bạn trực tiếp nuôi dưỡng bạn cần có căn cứ chứng minh người mẹ không đủ điều kiện trông nom, chăm sóc con cái, đồng thời chứng minh được bạn có điều kiện để nuôi dưỡng con thì Tòa án sẽ xem xét quyết định thay đổi người nuôi con.

 2. Về Hồ sơ yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn bao gồm:

- Đơn yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn;

- Bản án ly hôn;

- Sổ hộ khẩu, chứng minh nhân dân (bản sao có chứng thực);

- Giấy khai sinh của con (bản sao có chứng thực);

- Các tài liệu chứng minh cho yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con;

3. Về thẩm quyền giải quyết:

Để thực hiện quyền yêu cầu tòa án thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn, anh phải gửi hồ sơ tới Tòa án nhân dân quận, huyện nơi vợ cũ của anh cư trú.

Trên đây là tư vấn của Luật sư trên cơ sở thông tin bạn cung cấp. Bạn có thể liên hệ trực tiếp với Luật sư để được tư vấn cụ thể hơn.

Trân trọng!

 Luật sư Nguyễn Đức Biên

Luật sư Nguyễn Đức Biên.