Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Tuy nhiên cần phải chú ý các điều kiện để di chúc được xem là hợp pháp. Theo đó di chúc cần đáp ứng các điều kiện theo quy định tại Điều 630 Bộ luật dân sự 2015 như sau:

“1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.

4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.

5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

Theo qui định bạn có thể lập di chúc theo các cách như sau:

Cách thứ nhất: bạn có thể tự mình lập di chúc bằng văn bản không có người làm chứng theo quy định tại Điều 633 Bộ luật dân sự như sau:

“Người lập di chúc phải tự viết và ký vào bản di chúc. Việc lập di chúc bằng văn bản không có người làm chứng phải tuân theo quy định tại Điều 631 của Bộ luật này”.

Cách thức thứ hai: trường hợp bạn không thể tự mình viết bản di chúc thì có thể lập di chúc bằng văn bản không có người làm chứng theo quy định tại Điều 634 Bộ luật dân sự 2015:

“Trường hợp người lập di chúc không tự mình viết bản di chúc thì có thể tự mình đánh máy hoặc nhờ người khác viết hoặc đánh máy bản di chúc, nhưng phải có ít nhất là hai người làm chứng. Người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước mặt những người làm chứng; những người làm chứng xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc và ký vào bản di chúc.

Việc lập di chúc bằng văn bản có người làm chứng phải tuân theo quy định tại Điều 631 và Điều 632 của Bộ luật này.”

Cách thức thứ ba: bạn cũng có thể đến Cơ quan công chứng hoặc Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn để thực hiện việc lập di chúc và phải tuân theo quy định tại Điều 636 Bộ luật dân sự 2015:

“Việc lập di chúc tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã phải tuân theo thủ tục sau đây:

1. Người lập di chúc tuyên bố nội dung của di chúc trước công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã phải ghi chép lại nội dung mà người lập di chúc đã tuyên bố. Người lập di chúc ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc sau khi xác nhận bản di chúc đã được ghi chép chính xác và thể hiện đúng ý chí của mình. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã ký vào bản di chúc.

2. Trường hợp người lập di chúc không đọc được hoặc không nghe được bản di chúc, không ký hoặc không điểm chỉ được thì phải nhờ người làm chứng và người này phải ký xác nhận trước mặt công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã chứng nhận bản di chúc trước mặt người lập di chúc và người làm chứng”

Cách thức thứ tư: bạn có thể yêu cầu công chứng viên lập di chúc ngay tại chỗ ở của bạn và tuân theo thủ tục tại Điều 639 Bộ luật dân sự 2015:

“1. Người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng viên tới chỗ ở của mình để lập di chúc.

2. Thủ tục lập di chúc tại chỗ ở được tiến hành như thủ tục lập di chúc tại tổ chức hành nghề công chứng theo quy định tại Điều 636 của Bộ luật này”.

Các giấy tờ cần chuẩn bị để lập di chúc:

Giấy tờ nhân thân của người lập di chúc:

+ Chứng minh nhân dân hoặc Hộ chiếu hoặc Căn cước công dân còn giá trị sử dụng;

+ Sổ hộ khẩu.

Giấy tờ nhân thân của người hưởng di sản như:

+ Giấy khai sinh, giấy chứng nhặn đăng ký kết hôn; chứng minh nhân dân hoặc Hộ chiếu hoặc Căn cước công dân còn giá trị sử dụng;

+ Sổ hộ khẩu.

Giấy tờ về tài sản:

+ Nhà đất : Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;

+ Tiền gửi trong ngân hàng: Sổ tiết kiệm, hợp đồng bảo hiểm...

+ Các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu đối với tài sản khác.

Giấy tờ nhân thân của người làm chứng:

Chứng minh nhân dân, hộ khẩu của người làm chứng (trong trường hợp cần có người làm chứng).

Hy vọng những ý kiến trên đây của Luật sư sẽ hữu ích với bạn. Mọi ý kiến thắc mắc khác hoặc yêu cầu tư vấn chuyên sâu xin bạn vui lòng gửi về địa chỉ:

Email: info@thuan-partners.com

Hotline: 0945 202 001

Trân trọng.

Luật sư Trương Trọng Thuận.